Bezławki - przebadali kościół który był zamkiem

Naukowcy z UG i towarzystwa naukowego Pruthenia kompleksowo przebadali i wykonali rekonstrukcję 3D dawnego zamku krzyżackiego w Bezławkach, który od 1513 roku jest… kościołem

Pierwsza wzmianka o kościele w Bezławkach pochodzi z 1402 r. W roku 1480 kościół w Bezławkach figuruje w spisie parafii biskupstwa warmińskiego, a w ostatnim spisie przed reformacją kościół w Bezławkach był kościołem filialnym parafii w Pilcu. (Parafia w Pilcu zniknęła na początku XVI wieku). W tym czasie w Bezławkach znajdował się także zamek, będący dziś jedynym zachowanym przykładem strażnicy krzyżackiej, wznoszonej na puszczańskich rubieżach państwa zakonnego. W roku 1513 zamek zamieniony został na kościół. Od 1525 r. służył wspólnocie ewangelicko-augsburskiej do końca lat 70. XX wieku, aż do zupełnego braku wiernych tego wyznania. Kościół, w dużym stopniu już zniszczony, przekazany został katolikom i obecnie jest kościołem filialnym parafii katolickiej w Wilkowie. Z zamkiem – kościołem łączy się dosyć mglista legenda związana z litewskim księciem Świdrygiełłą, spiskującym tutaj przeciwko królowi Jagielle. Podobno Świdrygiełło miał tutaj przechowywać św Graala.

Od 2008 roku kościół – zamek w Bezławkach badają gdańscy archeolodzy pod kierownictwem dr Arkadiusza Koperkiewicza. Prace przyniosły bardzo interesującerezultaty. Okazało się, że nieaktualne są dotychczasowe propozycje rekonstrukcji bryły i funkcji obiektu. W trakcie prowadzenia prac zidentyfikowano oryginalne, średniowieczne, drewniane elementy konstrukcyjne, pozwalające precyzyjnie datować budowę tego zamku. Odsłonięto prawdopodobnie przejazd bramny, ślady budynku przyległego do ściany zamku i zachowane pod nim krypty. Pozyskano także szereg zabytków ruchomych, w tym militariów i serii brakteatów. W 2010 roku przeprowadzono eksperymentalne pomiary bryły zamku naziemnym skanerem laserowym 3D. Starano się także wykorzystać możliwości skanera do dokumentacji struktur zalegających w poziomie oraz profili wykopów zawierających relikty architektury i lica murów. Wykonywano także pomiary geodezyjne i uzupełniano mapy terenu. Działania te stały się zachętą do skoncentrowania wysiłku na wykonaniu analiz i dokumentacji z zastosowaniem metod nieinwazyjnych. Zebrany dotychczas zakres danych i wykonana dokumentacja stworzyły możliwość wykonania prawidłowej rekonstrukcji pierwotnego założenia w wersji cyfrowej. Odkrycie w 2010 r., związanego chronologicznie z zamkiem, cmentarzyska średniowiecznego i pozyskanie całej serii numizmatów w niezakłóconych kontekstach kulturowych sprawia, że mamy do czynienia z jedynym rozpoznanym w takim stopniu kompleksem wsi pruskiej


 

Tekst na podstawie: Projekt badawczy „Bezławki - zamek, kościół, cmentarzysko. Opracowanie i publikacja badań”.

Fot: Uniwersytet Gdański, Towarzystwo Naukowe Pruthenia.

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila. 

Tagi: