Spójrzcie na mapę. Czy nie zastanawiało Was nigdy, że Wisła przy ujściu jest taka prosta? Jej koryto wydaje się być narysowane przy linijce. Równo 192 lata temu, 9 kwietnia 1829 roku miała miejsce największa powódź w tysiącletnich dziejach Gdańska.
Trzy czwarte miasta znalazło się pod wodą, w tym Stare Miasto. Dwie wyspy na Motławie: (Ołowianka i Wyspa Spichrzów) nie istniały przez 20 dni. Mało tego. W ciągu kilku godzin woda rozlała się na całe Żuławy, pokrywając 340 km2 i zabierając domy 20 tysiącom ludzi. Odbudowa zajęła pół wieku. W tym czasie pojawiały się kolejne powodzie, choć już nie tak gwałtowne. Wiosną 1840 roku spiętrzone zwały lodu zatamowały stare ujście Wisły 8 km przed Gdańskiem. Masy wody przebiły się na północ tworząc „Śmiałą Wisłę”. Ale powodzie występowały nadal i niszczyły ludzki dorobek.
Wreszcie pod koniec XIX wieku mieszkańcy Żuław stracili cierpliwość. Oto zdecydowano się przekopać nowe koryto Wisły. Pomysł nie był świeży, bo rozważano go już w czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego, ale wówczas nie starczyło środków, a w aspekcie technicznym było to zadanie zbyt trudne. Teraz przy użyciu nowoczesnych maszyn cel wydawał się łatwiejszy do osiągnięcia.
Prace ruszyły w 1891 roku i trwały 4 lata. W ich efekcie powstał długi na 7 km kanał, który pełni funkcję nowego ujścia największej polskiej rzeki. Otoczony wysokimi wałami i zaopatrzony w odpowiednie śluzy zapewnia mieszkańcom bezpieczeństwo. Skończyły się tragiczne powodzie. Dawna Wisła zamieniła się w „Martwą Wisłę” i już nie wylewa. To był jeden z największych zrealizowanych projektów hydrotechnicznych XIX wiecznej Europy. Po jego ukończeniu powstała nowa wyspa – Wyspa Sobieszowska, która dziś jest dzielnicą Gdańska. Natomiast Martwa Wisła wcale nie jest martwa. Istnieje tu długi na 28 km szlak dla amatorów żeglarstwa, a w sezonie letnim kursuje tramwaj wodny, stanowiący turystyczną atrakcję. Nie narzekają też miłośnicy spinningu, korzystając ze znanego łowiska sandaczy.
info/foto/Narodowe Muzeum Techniki
Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.