Sobieszewo na przedwojennej pocztówce

Wyspa Sobieszewska często nazywana jest przez starych mieszkańców Bąsakiem, wywodzącym się od nazwy Bohnsack, stosowanej przed wojną. Zobaczmy jak wyspa wyglądała przed wojną.

Wyspa i jej historia jest nierozerwalnie związana z Wisłą. Od czasów zakonu krzyżackiego mieściła się tutaj niewielka wieś z bazą rybacką. Istniała tu również karczma.

W 1840 roku rzeka pod naporem spiętrzającego się lodu przełamała wały i uszła do morza w miejscowości górki. To ujście nazwał Wisłą Śmiałą poeta Wincenty Pol, który w 1842 roku przybył do miejscowości. Bohnsack zostało odcięte zupełnie niemal 50 lat później, kiedy to 31 marca 1895 r. o godz. 15.45 cesarza Wilhelma II na odległość dokonał otwarcia Przekopu Wisły. Dokonał tego, nadając sygnał telegrafem. Komunikacja utrzymywana była promem. Miejscowość powoli stawała się letniskiem, nieco mniej popularnym od Sopotu, Jelitkowa i Brzeźna, ale z podobną liczbą wczasowiczów do Brzeźna.

Co ciekawe, gdy w 1921 roku Rada Ligi Narodów przyznała Polsce prawo przeładunku towaru przez oddział wartowniczy, to Sobieszewo miało być tym miejscem. Wybór ostatecznie padł na Westerplatte. Sobieszewo natomiast otrzymało lotnisko, które mieściło się na Wiśle. Było to miejsce, gdzie lądowały hydroplany. Od roku 1933 najsłynniejszym budynkiem na wyspie jest modrzewiowy dworek inspirowany motywami tyrolskimi, podzielony na dwie części łączone szklanym tunelem będącym rozarium. Umieszczone na belkach w suficie swastyki i germańskie symbole miał dorysować osobiście do projektu sam Hitler. Był on również, razem z gdańską komórką NSDAP, fundatorem willi z okazji 31. urodzin Forstera, stąd willę często nazywa się forsterówką.

Piotr Celej

/fot. hotel Bartan/GAK Wyspa Skarbów