22 października 1939 r., na obszarach II Rzeczypospolitej, najechanych i zagarniętych przez Sowietów we wrześniu 1939 r., władze okupacyjne przeprowadziły „wybory” do tzw. zgromadzeń ludowych (jak w propagandzie komunistycznej określano te tereny) Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainy. Proceder ten miał charakter całkowicie nielegalny, sprzeczny z międzynarodowymi regulacjami, a zarazem był standardową procedurą stosowaną przez bolszewików/Sowietów w toku ich ekspandowania. 

Nad przebiegiem „wyborów” czuwała rzecz jasna sowiecka bezpieka. Osoby choćby symbolicznie kontestujące tę wyborczą fikcję były natychmiast poddawane typowej dla NKWD procedurze umieszczenia w miejscach przetrzymywania „wrogów ludu”, deportowane w głąb Związku Sowieckiego lub fizycznie likwidowane, według stalinowskiego porzekadła „(…) jest człowiek, jest problem; nie ma człowieka, nie ma problemu”.   

Na listy „wyborcze” dopuszczeni zostali jedynie kandydaci wyselekcjonowani przez partię komunistyczną. Według danych kremlowskiego reżimu w „wyborach” wzięło udział ponad 90 % uprawnionych do głosowania. Taki też procent głosów paść miał na wskazanych przez „władze ludową” kandydatów.

Przemysław Mazur

Tekst powstał we współpracy z Instytutem Strat Wojennych.